Nhắc đến căn bệnh thiếu máu huyết tán ,Thalasemia là nhớ đến ngay những "đứa trẻ" không bao giờ "được lớn", với các triệu chứng thiếu máu mạn tính, suy dinh dưỡng, đặc biệt các triệu chứng của quá tải sắt hay nhiễm độc sắt mạn tính làm da khô, xạm đen, tổn thương các cơ quan như suy tuyến yên làm chậm phát triển thể chất, suy tuyến sinh dục làm dậy thì muộn, suy tim , xơ gan, suy gan, loãng xương....Trước các biến chứng nguy hiểm trên, để góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của các bệnh nhân không may mắn, ngay từ khi mới thành lập, khoa Huyết Học Lâm Sàng Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Hà Giang đã tiến hành điều trị dùng thuốc thải sắt cho các bệnh nhân trong khoa khi mức Feritin máu > 1000 ng/ml. Qua 6 tháng thực hiện đã có khoảng 30% tổng số bệnh nhân được dùng thuốc thải sắt đường uống, 5 bệnh nhân được áp dụng biện pháp truyền thuốc đường tĩnh mạch theo đợt 3 đến 5 ngày. Sau đợt điều trị kết hợp truyền máu và thải sắt tình trạng lâm sàng của người bệnh được cải thiện nhiều: Bệnh nhân da đỡ xanh xạm, ăn uống tốt, không hoa mắt chóng mặt, đặc biệt chưa có bệnh nhân nào suy gan do quá tải sắt. Về mặt xét nghiệm lượng Feritin trong máu giảm khoảng 30%- 50% so với mức ban đầu. Tuy nhiên do đây là căn bệnh mạn tính, điều trị lâu dài, điều kiện kinh tế của bệnh nhân và gia đình ngày càng suy kiệt nên cần lắm sự sẻ chia, góp sức của cộng đồng, các tổ chức xã hội để có them nhiều người bệnh được truyền máu và dùng thuốc thải sắt hơn, để các em có thể học tập, lao động và làm việc như những bạn bè cùng trang lứa.

Bỏng mắt là một tai nạn đặc biệt trong nhãn khoa do con người sơ xuất trong sinh hoạt hoặc khi đang làm việc dẫn đến: Bỏng mỡ, bỏng lửa, bỏng hóa chất...
Trong nhiều trường hợp, người bị nạn không được sơ cứu kịp thời dẫn đến các biến chứng ảnh hưởng đến thị lực của mắt hoặc hỏng mắt...Vì vậy, sơ cứu ngay khi bỏng mắt là việc làm rất cần thiết để đề phòng những biến chứng cho mắt sau này.
Vừa qua, khoa Mắt Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Giang đã tiếp nhận 2 trường hợp bệnh nhân bị bỏng giác mạc trong quá trình sinh hoạt, lao động. Bệnh nhân Hoàng Văn T ở Vô Điếm- Bắc Quang, trong quá trình nhóm bếp củi nấu ăn, do sơ ý đã làm nổ bật lửa ga gây bỏng giác mạc, Bệnh nhân Phúc Văn K địa chỉ Kim Thạch- Vị xuyên trong quá trình hàn xì do không có kính bảo hộ lao động cũng bị bỏng giác mạc...Sau khi được sơ cứu và điều trị tích cực, thị lực của các bệnh nhân đã ổn định.
Các tai nạn Mắt thường gặp:
- Bỏng Mắt trong quá trình chế biến thức ăn do bị dầu, mỡ bắn vào mắt gây bỏng giác mạc
- Do sử dụng bếp gas không đúng cách, dung bếp quá cũ có thể gây cháy nổ...
- Do xà phòng, các chất tẩy rửa khi đang tắm hoặc khi cọ vệ sinh bắn vào mắt
- Bỏng vôi hoặc xi măng
- Sơ xuất khi làm thí nghiệm hóa học
- Không đeo kính bảo hộ khi hàn, xì
Cách sơ cứu khi bị bỏng mắt
- Bỏng do hóa chất, dầu mỡ: Việc đầu tiên cần làm là rửa mắt ngay bằng nước muối sinh lý Nacl0.9% vì hóa chất ở lâu trong mắt sẽ gây tổn thương cho mắt.Nếu không có dung dịch Nacl 0.9% có thể dùng nước máy thong thường hoặc nước đun sôi để nguội để rửa mắt ít nhất trong 10 phút. Người bệnh cần cố gắng mở to mắt khi rửa để hóa chất được đẩy ra ngoài. Nếu bỏng nặng cần tiếp tục rửa cho đến khi bệnh nhân được đưa đến bệnh viện cấp cứu.
- Bỏng do nhiệt, hàn điện: Người nhà cần băng mắt người bị nạn rồi chuyển ngay đến đến chuyên khoa Mắt gần nhất để xử trí. Đối với trường hợp này, do tính chất đặc biệt người nhà tuyệt đối không tự ý sơ cứu theo chủ quan của mình.
                                                                       Minh Anh ST

Mùa hè đến, thời tiết nóng nực, độ ẩm cao...là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh phát triển, trong đó có các bệnh về mắt.
Chỉ tính từ 1/4- 25/4 số lượng bệnh nhân đến khám và điều trị tại khoa Mắt- Bệnh viện đa khoa tỉnh đã tăng rất nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Lượng bệnh nhân đến khám và kê đơn 240 lượt bệnh nhân, lượng bệnh nhân điều trị nội trú trong khoa có những ngày cao điểm lên đến trên 20 bệnh nhân.
Các bệnh hay gặp là Viêm kết giác mạc, viêm tắc lệ đạo, dị vật, đục thủy tinh thể...Bệnh cũng hay tập trung ở các đối tượng là người già và trẻ em, có nhiều trường hợp do sự chủ quan của gia đình để người bệnh ở nhà tự điều trị qúa lâu dẫn đến bệnh nặng, thời gian điều trị kéo dài.
Để phòng các bệnh về mắt nên chú ý thực hiện các biện pháp sau:
- bảo vệ mắt mỗi khi tiếp xúc với ánh nắng, nhất là vào thời điểm buổi trưa, mặc áo chống nắng, đeo kính râm chống tia UV khi ra đường; Không bơi lội những nơi nước nhiễm bẩn, tù đọng không đảm bảo vệ sinh.
- Khi có các biểu hiện như nhìn mờ, chảy nước mắt nhiều, sợ ánh sáng, cộm rát mắt như có sạn trong mắt nên đến khám tại chuyên khoa Mắt để có hướng điều trị kịp thời đồng thời bổ xung các thành phần có lợi cho Mắt có trong thức ăn như rau xanh, trái cây, gan động vật, gấc, các loại hạt...trong chế độ ăn hàng ngày.

Mùa nắng đã đến, khí hậu nóng, môi trường có độ ẩm cao là điều kiện thuận lợi cho virus và vi khuẩn phát triển. Thời tiết nóng bức, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột khi ra vào phóng điều hòa, nhiệt độ trong phòng ngủ để quá thấp, thói quen uống nước qúa lạnh, đi bơi ở hồ bơi công cộng... đã góp phần làm cho các bệnh tai mũi họng phát sinh.

   Viêm tai giữa là bệnh viêm cấp tính ở lớp niêm mạc lót trong tai giữa, thường xuất hiên sau một đợt viêm mũi họng. Bệnh có thể dẫn đến nhiều bệnh lý khác về tai như viêm tai giữa thanh dịch; Viêm tai giữa mạn và viêm tai giữa mủ; viêm tai giữa biến chứng.
   Nguyên nhân viêm tai giữa cấp ở trẻ thường do vi khuẩn từ vòm họng theo vòi nhĩ lên tai giữa gây nên, do cơ chế bảo vệ của lớp niêm mạc vòi nhĩ không còn hoạt động hiệu quả hoặc lỗ vòi nhĩ bị tắc nghẽn do các khối choán chỗ tại vùng vòm họng ( VA trẻ em )
   Biểu hiện của Viêm tai giữa có các biểu hiện đặc trưng: Chảy mủ tai và đau nên trẻ hay quấy khóc, đưa tay dụi , chán ăn, nôn hoặc tiêu chảy, có thể sốt cao, khi ấn vào vùng tai hoặc kéo vành tai bệnh nhi đau chói, trẻ nhỏ khóc thét, trẻ lớn kêu đau đầu, nghe kém, kết quả nội soi tai có hình ảnh màng nhĩ đỏ, không di động hoặc căng phồng.
   Khi trẻ có các dấu hiệu như trên cần đưa trẻ đến cơ sở y tế khám và điều trị, đặc biệt những trẻ dưới 4 tháng tuổi khi có biểu hiện của Viêm tai giữa cần đưa trẻ vào viện để điều trị và theo dõi vì hệ thống miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh dễ có biến chứng nặng và nguy hiểm. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu viêm tai để điều trị sớm và triệt để sẽ tránh biến chứng viêm tai xương chũm là biến chứng rất nguy hiểm thường gặp sau Viêm tai giữa 1-2 tuần.
   Phòng bệnh: Với trẻ đang tuổi bú mẹ, tích cực cho trẻ bú mẹ để tăng sức đề kháng cho trẻ. Khi tắm cho trẻ không được để nước vào tai giữa, thường xuyên vệ sinh mũi họng cho trẻ   phòng bị viêm hô hấp trên, Amydan, VA vì giữa mũi họng và tai trong có ống thông nhau nên vi khuẩn vùng mũi họng qua đó mà lan sang tai. Khi đã bị bệnh cần được Bác sỹ thăm khám và chỉ định điều trị, theo dõi chặt trẽ ./.
                      Thùy Ninh (Phòng Điều Dưỡng )st

    Thời tiết thay đổi là điều kiện thuận lợi cho nhiều bệnh phát triển, trong đó có các bệnh về đường hô hấp. Nếu xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, nuốt đau, rát họng, khô nóng trong họng, dần dần thành cảm giác đau rát, khi nuốt và nói đau tăng lên có thể nghĩ đến các triệu chứng của bệnh Viêm họng cấp.
    Viêm họng cấp là bệnh khá phổ biến, khởi phát đột ngột và thường xuất hiện với các bệnh viêm VA, viêm Amydal, nguyên nhân có thể do vi khuẩn ( Phế cầu, liên cầu hoặc các vi khuẩn khác có sẵn trong họng ) hay virus cúm, sởi...Bệnh thường xảy ra đột ngột khi tắm nước lạnh, tắm nơi không kín gió, có gió lùa, bệnh cũng có thể xảy ra khi đang ở ngoài môi trường nóng vào phòng lạnh hoặc khi thời tiết chuyển mùa đột ngột...
    Ngoài các nguyên nhân trên còn có các yếu tố nguy cơ như: Môi trường ẩm thấp, bụi bẩn, bụi khói công nghiệp, khói thuốc lá, khói bếp than, bếp củi...
Các dấu hiệu nhận biết bệnh viêm họng cấp
    - Đột ngột sốt cao 39-40 độ kèm theo ngứa mũi, hắt hơi, nặng đầu, mỏi tay chân, ăn ngủ kém. Sau đó mũi bắt đầu nghẹt chảy nước trong và loãng, cảm giác ớn lạnh, nhức đầu, rát họng, nuốt đau, đau lan lên tai và đau nhói khi nuốt, tiếng nói khàn nhẹ và ho khan.
    - Khi khám nội soi họng sẽ thấy hình ảnh toàn bộ niêm mạc họng rực đỏ, thành sau họng phù nề, đỏ, xuất tiết, hai amydal sưng to, thường có hốc, có mủ hoặc bựa trắng bám trên bề mặt Amydal.
    - Ở một số trường hợp có thể kèm theo triệu chứng hạch cổ sưng và đau.
    - Bệnh viêm họng cấp khi thời tiết chuyển mùa thường diễn ra trong vòng 3-4 ngày, nếu được điều trị đúng hướng bệnh sẽ lui dần, nếu không được điều trị có thể kéo dài 7-10 ngày và rất dễ gây biến chứng như Viêm amydal, viêm tai, viêm xoang, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm hạch mủ, VA quá phát ở trẻ nhỏ và nguy hiểm hơn là bệnh Nhiễm khuẩn huyết...
    Viêm họng cấp nếu không được phát hiện sớm và điều trị ngay từ đầu thì cũng rất dễ chuyển thành viêm họng mãn tính, tái phát nhiều lần. Một số trường hợp bị viêm họng cấp do vi khuẩn liên cầu nhóm A có thể dẫn tới các bệnh như: Thấp tim, viêm cầu thận cấp...
Điều trị và phòng bệnh viêm họng cấp
    - Khi bị viêm họng cần đi khám ngay tại cơ sở y tế kịp thời, để nhanh chóng xác định bệnh và điều trị ngay từ đầu, dùng thuốc theo chỉ định của Bác sỹ, không tự ý mua thuốc về dùng và không được lạm dụng thuốc tránh biến chứng đáng tiếc xảy ra.
    - Nghỉ ngơi, giữ ấm cơ thể, tắm nước ấm trong phòng tắm kín gió, lau khô người sau khi tắm. Trời lạnh giữ ấm cổ, ngực, gan bàn chân.
    - Vệ sinh răng miệng, họng, mũi thường xuyên và hàng ngày. Cần đánh răng sau khi ăn và trước, sau khi ngủ dậy làm sao tạo thành một thói quen, nhất là đối với trẻ em.

                                  Thùy Ninh ( Phòng Điều dưỡng) Biên soạn